QK2 – Công tác giáo dục chính trị (GDCT) là bộ phận quan trọng của công tác tư tưởng, là mặt hoạt động cơ bản của công tác Đảng, công tác chính trị, có ý nghĩa quyết định đến việc xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, làm cơ sở để nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu của Quân đội. Thông qua GDCT đã nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức lối sống, ý thức, trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ của cán bộ, chiến sĩ, dù bất luận hoàn cảnh nào cũng sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Đại tá Khổng Đình Tám, Chủ nhiệm Chính trị Quân khu trao thưởng các thí sinh đạt kết quả xuất sắc trong Hội thi cán bộ giảng dạy chính trị năm 2023. Ảnh: DUY TUẤN

Quán triệt và nhận thức sâu sắc vai trò, tầm quan trọng của công tác GDCT tư tưởng, trong những năm qua, Cục Chính trị Quân khu đã chủ động tham mưu cho Đảng uỷ – Bộ Tư lệnh Quân khu, chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị thường xuyên quan tâm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác GDCT tư tưởng cho các đối tượng; tích cực đổi mới hình thức, phương pháp GDCT, thông qua hoạt động thực hiện nhiệm vụ, phong trào thi đua, các cuộc vận động, kỷ niệm các ngày lễ lớn của dân tộc, của Quân đội, ngày truyền thống của đơn vị, thông qua hoạt động văn hoá, văn nghệ và các thiết chế văn hoá, thiết chế dân chủ.

    Hiện nay nhiệm vụ quân sự, quốc phòng của LLVT Quân khu 2 rất nặng nề, yêu cầu ngày càng cao; trong khi đó âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch thông qua chiến lược "Diễn biến hòa bình", thực hiện "phi chính trị hóa" Quân đội ngày càng quyết liệt. Địa bàn Quân khu, nhất là các tỉnh biên giới, kinh tế, văn hóa – xã hội còn chậm phát triển, một bộ phận đồng bào các dân tộc còn tồn tại những phong tục, tập quán lạc hậu; nhận thức của bộ đội không đồng đều. Vấn đề tôn giáo, dân tộc đã và đang bị các thế lực thù địch, phản động lợi dụng chống phá làm ảnh hưởng đến trật tự trị an ninh và nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, tác động trực tiếp đến tư tưởng, nhận thức của bộ đội và công tác GDCT tư tưởng trong LLVT Quân khu.

Bởi vậy, việc nâng cao chất lượng tổng hợp của LLVT Quân khu, nhất là chất lượng về chính trị càng phải được coi trọng. Thực hiện tốt công tác GDCT có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đó là nội dung cốt yếu, cơ sở, nền móng vững chắc, bảo đảm cho cán bộ, chiến sĩ LLVT Quân khu tuyệt đối trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ Nhân dân; đó cũng là vũ khí sắc bén để cán bộ, chiến sĩ trong bất luận điều kiện hoàn cảnh nào, dù khó khăn phức tạp đến đâu cũng luôn vững vàng, kiên định; không mắc mưu "DBHB", không bị "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", luôn sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân tin tưởng giao phó.

Năm 2023, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu, công tác GDCT trong LLVT Quân khu đã đạt được kết quả đáng khích lệ, trong đó có nhiều kết quả nổi bật, đó là:

Cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị đã quán triệt sâu sắc chỉ thị, Quy chế công tác GDCT; triển khai thực hiện nghiêm túc kế hoạch, nội dung, chương trình, thời gian GDCT cho các đối tượng; nắm, quản lý chặt chẽ, chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng bộ đội; kịp thời định hướng tư tưởng, nhất là trước những vấn đề mới, nhạy cảm, phức tạp; xây dựng ý chí quyết tâm cao cho cán bộ, chiến sĩ trong thực hiện nhiệm vụ. Tổ chức thành công Hội thi cán bộ giảng dạy chính trị các cấp và tham gia thi cấp toàn quân đạt kết quả cao

Lãnh đạo, chỉ đạo cơ quan, đơn vị thường xuyên đổi mới phương pháp GDCT, kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục cơ bản với với giáo dục thường xuyên và rèn luyện thực tiễn, nhất là cách thức truyền tải nội dung theo những mục đích, nhiệm vụ đã xác định; lựa chọn phương pháp giáo dục phù hợp với trình độ nhận thức của từng đối tượng, kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục chung với giáo dục riêng. Gắn giáo dục cơ bản với giáo dục thường xuyên và rèn luyện thực tế, khắc phục bệnh giáo điều, lý luận chung chung xa rời thực tế; trên cơ sở nhận thức của bộ đội, người giảng dạy chính trị đã xây dựng, chuẩn bị bài giảng phù hợp, sát thực tiễn; trong quá trình truyền thụ nội dung không sa đà vào những vấn đề lý luận cao siêu làm cho bộ đội khó hiểu, khó thực hiện; việc phân tích, luận giải các phần, các ý đều cặn kẽ, rõ ràng, liên hệ thực tiễn phải sinh động, sát với nhiệm vụ Quân đội, Quân khu và đơn vị.

Trong quá trình giáo dục luôn phát huy tốt vai trò nêu gương của cán bộ giảng dạy, những gương người tốt, việc tốt, sự tiền phong gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì các cấp. Vai trò của tổ ba người, tiểu đội, các nhóm đồng hương, bạn bè cùng sở thích; phát huy tối đa hiệu quả của phương pháp giáo dục riêng bằng việc gặp gỡ, trao đổi trực tiếp với những đối tượng trình độ nhận thức hạn chế, có những khúc mắc về hoàn cảnh gia đình, tâm tư tình cảm. Bên cạnh đó lồng ghép nội dung giáo dục trong các hoạt động văn hoá, văn nghệ, diễn đàn, tọa đàm, tham quan, thi tìm hiểu…, qua đó đã tạo nên sự sinh động, hấp dẫn, làm cho bộ đội dễ tiếp thu nội dung GDCT.

Thường xuyên đổi mới, đa dạng hoá hình thức GDCT bởi đây là nội dung, biện pháp quan trọng, trực tiếp tác động đến việc hình thành kỹ năng tổ chức các hoạt động GDCT cho người học. Việc đổi mới hình thức giáo dục luôn bám sát nội dung, chương trình giáo dục, phù hợp với sự phát triển của thực tiễn ở từng đơn vị cơ sở, bảo đảm tính mô phạm, chuẩn mực, nhất là các hoạt động học tập chính trị của các đối tượng.

Ngoài việc phải chấp hành nghiêm túc quy chế, quy định, hướng dẫn của cấp trên, mỗi cấp uỷ, chính uỷ, chính trị viên, người chỉ huy và cơ quan chính trị đã lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ việc vận dụng tổng hợp, sáng tạo các hình thức tổ chức GDCT theo hướng đa dạng, phong phú, sinh động, hấp dẫn và tích cực ứng dụng công nghệ thông tin để đạt hiệu quả cao nhất. Hiện nay, trong quá trình GDCT, 100% cấp tiểu đoàn trở lên trong LLVT Quân khu đã được trang bị máy tính và sử dụng trình chiếu; riêng Sư đoàn 316 đã được trang bị máy tính đến cấp đại đội bộ binh để giảng dạy. Trong từng nội dung bài giảng chính trị cho các đối tượng đã kết hợp giữa truyền đạt kiến thức cơ bản với sử dụng mô hình, hình ảnh minh hoạ, xem băng hình bổ trợ, sử dụng hình thức trình chiếu trực quan, đổi mới hình thức thảo luận ở tổ, qua đó đã tạo được sự hưng phấn, dễ tiếp thu kiến thức cho bộ đội. Đối với những đơn vị hoạt động phân tán, làm nhiệm vụ nhỏ lẻ, các đơn vị đã vận dụng linh hoạt các hình thức học tập, như: Luân phiên học tập theo ca, kíp, phát tài liệu và hướng dẫn tự nghiên cứu.

Trong quá trình GDCT đã tăng cường hình thức lên lớp trao đổi, đối thoại, nêu vấn đề và gợi mở cho người học, qua đó đã phát huy tính chủ động, sáng tạo trong học tập. Kết hợp GDCT theo chương trình cơ bản với các hoạt động giáo dục bổ trợ, ngoại khoá, truyền thụ kinh nghiệm. Kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục chung, giáo dục cá biệt, lấy tập thể để rèn luyện cá nhân; đảng viên giáo dục quần chúng; lấy quần chúng giáo dục quần chúng, thường xuyên tạo ra dư luận lành mạnh, rộng rãi, bầu không khí đoàn kết, dân chủ, cùng chí hướng xây dựng đơn vị.

Đổi mới công tác kiểm tra đánh giá kết quả công tác GDCT cho các đối tượng bảo đảm chặt chẽ nghiêm túc, nhận xét, khen chê đúng thực chất, không chạy theo thành tích. Việc kiểm tra đánh giá kết quả nhận thức chính trị đối tượng cán bộ các cấp đã sử dụng hình thức kiểm tra viết thu hoạch theo chủ đề tự chọn, kiểm tra trắc nghiệm; các vấn đề kiểm tra nêu ra bảo đảm kiến thức cơ bản với việc vận dụng vào thực tiễn chức trách nhiệm vụ được giao, đề xuất biện pháp giải quyết những vấn đề thực tiễn đặt ra. 

Chỉ đạo cơ quan, đơn vị thường xuyên kiện toàn, duy trì nghiêm nền nếp hoạt động của tổ cán bộ giảng dạy chính trị, coi trọng chế độ thông qua và phê duyệt bài giảng theo phân cấp, nhất là thông qua bài giảng có sử dụng phương tiện trình chiếu Powerpoint đúng quy trình; tăng thời gian tập huấn, bồi dưỡng, dự giảng, hội giảng ở các cấp; xây dựng đội ngũ cán bộ giảng dạy chính trị có phẩm chất đạo đức tốt, lối sống trong sáng, lành mạnh, có trình độ lý luận, phương pháp giảng dạy và kỹ năng sư phạm khá, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, thực sự là những tấm gương sáng, mẫu mực để cán bộ, chiến sĩ học tập noi theo.

Trong quá trình GDCT đã kết hợp thực hiện có hiệu quả các cuộc vận động, phong trào hành động cách mạng, các phong trào thi đua, kỷ niệm các ngày lễ lớn của dân tộc, Quân đội, ngày truyền thống của đơn vị; nhất là việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”, qua đó đã tạo ra “luồng sinh khí mới” ở đơn vị. Bên cạnh đó cần phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, các ngành, phối hợp với địa phương, gia đình cán bộ, chiến sĩ để tiến hành giáo dục bộ đội. Động viên mọi cán bộ, đảng viên tích cực học tập, rèn luyện, gương mẫu đi đầu trong tự học, tự rèn và chấp hành nghiêm kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước và các chế độ quy định của đơn vị. Nhất là trong thực hiện chủ trương “tinh, gọn, mạnh”, hướng đến xây dựng Quân đội tiến lên hiện đại của Quân ủy Trung ương về tinh giản biên chế, thông qua giáo dục chính trị đã giúp cho cán bộ, chiến sĩ tổ chực thực hiện sáp nhập, điều chuyển rất hiệu quả.

Trong năm mới Giáp Thìn 2024, các cơ quan, đơn vị thuộc LLVT Quân khu cần tiếp tục triển khai thực hiện đồng bộ, có chất lượng công tác GDCT; phát huy có hiệu quả tất cả các thiết chế văn hoá, như: Bảo tàng, phòng Hồ Chí Minh, phòng đọc, thư viện, phòng truyền thống, câu lạc bộ, hệ thống truyền thanh nội bộ và các thiết chế dân chủ khác để cán bộ, chiến sĩ yên tâm công tác, cống hiến xây dựng đơn vị. Cấp trên thương yêu cấp dưới, cấp dưới tin tưởng cấp trên, dân chủ, đoàn kết trong công tác; quan tâm, chăm lo bảo đảm tốt về cơ sở vật chất, đời sống tinh thần cho bộ đội, tạo sức mạnh tổng hợp, góp phần xây dựng tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện, “Mẫu mực, tiêu biểu”.

Đại tá KHỔNG ĐÌNH TÁM, Uỷ viên Ban Thường vụ Đảng uỷ, Chủ nhiệm Chính trị Quân khu