QK2 – Phát huy truyền thống 45 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng uỷ – Bộ Tư lệnh Quân khu 2, lớp lớp các thế hệ cán bộ, chiến sĩ (CB,CS) Sư đoàn 355 đã không ngừng nỗ lực, ra sức khắc phục mọi khó khăn, chung sức đồng lòng cùng các lực lượng và nhân dân trên địa bàn Tây Bắc tham gia chiến đấu bảo vệ vững chắc chủ quyền biên cương của Tổ quốc, xây dựng lực lượng dự bị địa phương vững mạnh, rộng khắp; góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta xây dựng KVPT thực sự vững mạnh, xây dựng “Thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Cách đây 45 năm, ngày 04/5/1979, tại Làng Nhớn, thị xã Cam Đường, tỉnh Hoàng Liên Sơn (nay là tỉnh Lào Cai), Sư đoàn 355 thuộc Quân khu 2 được thành lập theo Quyết định số 529 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, trên cơ sở sáp nhập 4 Trung đoàn bộ binh, 1 Trung đoàn pháo binh và một số đơn vị binh chủng với quân số hơn 6.000 CB,CS. Do đó, từ năm 1979 đến nay, ngày 4/5 hằng năm chính thức trở thành Ngày truyền thống của Sư đoàn 355.

Lãnh đạo, chỉ huy Sư đoàn 355 kiểm tra vật chất, mô hình chuẩn bị huấn luyện năm 2024 của Trung đoàn 752. Ảnh: CTV

Ra đời trên cơ sở đòi hỏi của sự nghiệp cách mạng, dưới sự lãnh đạo của Đảng uỷ, Bộ Tư lệnh Quân khu 2, được sự quan tâm, đùm bọc, yêu thương của nhân dân trên địa bàn, nhất là đồng bào các dân tộc khu vực biên giới, Sư đoàn 355 đã không ngừng lớn mạnh, trưởng thành. Trong suốt 45 năm qua, các thế hệ CB,CS Sư đoàn 355 luôn nêu cao tinh thần khắc phục khó khăn, bám trụ nơi tuyến đầu biên giới, đồng cam cộng khổ, đoàn kết một lòng, gắn bó máu thịt với nhân dân, không ngừng phấn đấu vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần quan trọng vào việc chiến đấu, bảo vệ vững chắc bờ cõi biên cương của Tổ quốc.

Ngay từ ngày đầu thành lập, Sư đoàn nằm trong đội hình chiến đấu của Quân đoàn 29 (Quân khu 2) trong điều kiện còn muôn vàn khó khăn, được Bộ Tư lệnh Quân khu giao nhiệm vụ làm thê đội phòng ngự cánh trái của Quân đoàn 29 theo trục chính của mặt trận Lào Cai. Mục tiêu bảo vệ là mỏ A Pa Tít, thị xã Cam Đường, Khu trung tâm kinh tế của tỉnh Hoàng Liên Sơn (nay là tỉnh Lào Cai). Phạm vi phòng ngự từ ngã ba Sông Nậm Thi đến huyện lỵ Bát Xát, với chính diện và chiều sâu phòng ngự trên diện tích rộng khoảng 400 km2. Đây không chỉ là nhiệm vụ chính trị, niềm vinh dự, trách nhiệm quan trọng mà còn là sự thử thách vô cùng to lớn đối với CB,CS Sư đoàn. Song dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Đảng uỷ, Bộ Tư lệnh Quân đoàn 29 và Đảng uỷ – Bộ Tư lệnh Quân khu 2, Đảng uỷ, chỉ huy Sư đoàn đã lãnh đạo, chỉ đạo đơn vị từng bước khắc phục khó khăn, quyết tâm chiến đấu cao, sẵn sàng hy sinh bảo vệ vững chắc biên giới của Tổ quốc. Với tinh thần “Thắng trận đầu, tuyến đầu, ngày đầu chiến tranh”, “Một tấc không đi, một ly không rời, phía sau chi viện kịp thời cho phía trước đánh thắng”, Sư đoàn đã tổ chức đánh thắng hàng trăm trận lớn nhỏ trong nhiều điều kiện khác nhau, góp phần quan trọng cùng LLVT và nhân dân các dân tộc tỉnh Hoàng Liên Sơn và các đơn vị bạn bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới, phên dậu thiêng liêng của Tổ quốc. 

Khi tình hình biên giới địa bàn tỉnh Hoàng Liên Sơn đã cơ bản ổn định, theo yêu cầu sự nghiệp xây dựng Quân đội “tinh, gọn, SSCĐ cao” (từ tháng 10/1982 đến tháng 6/1992), qua nhiều lần điều chuyển, dồn dịch và rút gọn lực lượng, đến cuối năm 1992, Sư đoàn 355 được chuyển thành khung thường trực với nhiệm vụ chính trị là nắm, quản lý, huấn luyện lực lượng DBĐV của Quân khu.

Bước vào thời kỳ mới, thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 230-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030 và những năm tiếp. Ngày 16/2/2023, theo Quyết định của Bộ Quốc phòng, Trung đoàn 82 được sáp nhập vào Sư đoàn  355 khung thường trực và tổ chức lại thành Sư đoàn 355 có 1 trung đoàn đủ quân. Đây được coi là dấu mốc quan trọng đánh dấu bước chuyển biến về điều chỉnh tổ chức, biên chế và sự lớn mạnh của Sư đoàn.

Phát huy những kinh nghiệm, thành tích trong những năm làm nhiệm vụ chiến đấu và SSCĐ bảo vệ biên giới, ngay sau khi sáp nhập tổ chức biên chế, trong điều kiện địa bàn đóng quân phân tán tại 2 tỉnh Yên Bái, Điện Biên, các đơn vị đã nhanh chóng ổn định đội hình, bắt tay thực hiện nhiệm vụ vừa củng cố, nâng cao chất lượng huấn luyện, SSCĐ, vừa bồi dưỡng xây dựng khung thường trực (Khung A) để huấn luyện lực lượng DBĐV; phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương tại 4 tỉnh (Yên Bái, Tuyên Quang, Phú Thọ, Điện Biên) tiến hành quản lý, huấn luyện cho các đối tượng CB,CS, lực lượng DBĐV hằng năm theo kế hoạch bảo đảm hoàn thành chỉ tiêu, đúng luật và an toàn.

Ghi nhận những đóng góp to lớn, thành tích vẻ vang của các thế hệ CB,CS Sư đoàn đã đạt được trong 45 năm qua, Đảng, Nhà nước, Quân đội đã trao tặng đơn vị nhiều phần thưởng cao quý: 3 tập thể và 8 cá nhân vinh dự được phong tặng Danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân; 1 tập thể được tặng Huân chương Quân công hạng Ba, Huân chương bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất; 11 tập thể được tặng Huân chương Chiến công hạng Nhất; 5 tập thể được tặng Huân chương Chiến công hạng Nhì; 12 tập thể được tặng Huân chương Chiến công hạng Ba trong chiến đấu. Sư đoàn đã được Đảng, Nhà nước tặng thưởng: 2 Huân chương Quân công hạng Ba; Huân chương Chiến công hạng Ba; Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba; Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; Bộ Quốc phòng tặng Cờ thi đua xuất sắc (các năm 2007, 2008, 2013, 2014, 2016, 2017, 2018, 2019, 2021), cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.

Có thể thấy, trong suốt chặng đường lịch sử 45 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ CB,CS Sư đoàn luôn tuyệt đối trung thành, dũng cảm, kiên cường, góp phần xây đắp lên truyền thồng “Chủ động, đoàn kết, kiên trung, chiến thắng”. Với truyền thống vẻ vang đó sẽ là động lực để CB,CS Sư đoàn 355 hôm nay tiếp tục vượt lên khó khăn, nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Đại tá VŨ NGỌC HAI, Sư đoàn trưởng Sư đoàn 355