QK2 – Sơn La là tỉnh thuộc địa bàn vùng cao, biên giới, địa hình phức tạp với 3/4 diện tích là đồi núi; hệ thống giao thông chưa đồng bộ; kinh tế – xã hội còn nhiều khó khăn so với mặt bằng chung của cả nước. Trong thế trận phòng thủ của Quân khu 2, Sơn La được xác định là địa bàn chiến lược then chốt, là “tấm lá chắn”, “phên dậu” che chở hướng Tây và Tây Bắc của Tổ quốc, bao gồm 6/12 huyện, thành phố giáp biên giới với 274,065 km đường biên giới, tiếp giáp với hai tỉnh Hủa Phăn và Luông Pha Băng của nước Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, các thế lực thù địch thường xuyên lợi dụng các vấn đề "dân chủ", "nhân quyền", dân tộc, tôn giáo đẩy mạnh các hoạt động chống phá; tuyên truyền thành lập "Nhà nước riêng"; tình hình buôn bán, tàng trữ trái phép chất ma túy diễn biến phức tạp.

Lãnh đạo tỉnh Sơn La và Quân khu 2 tham quan sản phẩm trưng bày tại Hội nghị tổng kết công tác Quân sự, Quốc phòng tỉnh Sơn La năm 2023. Ảnh: CTV

Quán triệt nghiêm các chỉ thị, nghị quyết của Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương về nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân tỉnh Sơn La luôn xác định quốc phòng, quân sự là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên; là tiền đề vững chắc để phát triển kinh tế, xã hội. Năm 2023, cấp ủy đảng, các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị và địa phương đã lãnh đạo, chỉ đạo triển khai, tổ chức thực hiện đồng bộ, toàn diện các mặt công tác quốc phòng, quân sự địa phương và đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị số 24-CT/TU ngày 16/12/2022 về lãnh đạo công tác quốc phòng, quân sự; Uỷ ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch số 20/KH-UBND ngày 18/01/2023 tổ chức thực hiện Chỉ thị của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về lãnh đạo công tác quốc phòng, quân sự địa phương năm 2023; cấp ủy đảng, các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị, địa phương làm tốt công tác tham mưu, triển khai, tổ chức thực hiện chỉ thị của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và kế hoạch của Uỷ ban nhân dân tỉnh bằng những việc làm thiết thực, hiệu quả.

Lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh thường xuyên duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu, giữ vững ổn định an ninh, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới; xây dựng khu vực phòng thủ ngày càng vững chắc. Tổ chức thực hiện tốt các biện pháp xây dựng LLVT vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức và cán bộ; đăng ký quản lý và khả năng huy động lực lượng dự bị động viên đạt 100% chỉ tiêu; hoàn thành 100% chỉ tiêu tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ và tham gia nghĩa vụ Công an nhân dân; xây dựng lực lượng dân quân tự vệ đạt 1,7% so với dân số, trong đó tỷ lệ đảng viên trong dân quân tự vệ đạt 29,2% (tăng 2,8% so với năm 2022).

Tổ chức diễn tập khu vực phòng thủ tại 3 huyện, thành phố (huyện Sốp Cộp – tháng 5/2023, thành phố Sơn La – tháng 9/2023, huyện Quỳnh Nhai – tháng 10/2023); diễn tập chiến đấu trong khu vực phòng thủ 53 cuộc; diễn tập ứng phó lũ bão, ứng phó cháy rừng, tìm kiếm cứu nạn 72 xã, phường, thị trấn. Kết quả: 100% đạt giỏi và xuất sắc, bảo đảm an toàn tuyệt đối về người, phương tiện, vũ khí, trang bị. Tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 30/8/2022 của Bộ Chính trị về phòng thủ dân sự đến năm 2030 và những năm tiếp theo, Kế hoạch số 134-KH/TU ngày 20/10/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Sơn La thực hiện Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 30/8/2022 của Bộ Chính trị, trong đó xác định diễn tập khu vực phòng thủ, diễn tập chiến đấu phòng thủ đều phải gắn với các tình huống về phòng thủ dân sự. Tổ chức huy động 2.359 lượt lực lượng thường trực và dân quân tham gia ứng cứu, khắc phục hậu quả thiên tai xảy ra trên địa bàn.

Lãnh đạo, chỉ đạo triển khai xây dựng đơn vị điểm thực hiện Đề án “Phát huy vai trò của lực lượng Quân đội nhân dân tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở” năm 2023 theo kế hoạch của Quân khu 2, hoàn thành chương trình đề ra, bảo đảm chất lượng với sự chung tay vào cuộc của tất cả các cấp, các ngành và địa phương cơ sở.

Duy trì có nền nếp hoạt động của Hội đồng cung cấp khu vực phòng thủ tỉnh và các huyện, thành phố; chủ động, tích cực bảo đảm đầy đủ, kịp thời vật chất hậu cần; bảo đảm ngân sách cho nhiệm vụ quốc phòng, quân sự và hoạt động của LLVT địa phương, nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng; công tác bảo đảm kỹ thuật cho các nhiệm vụ được tiến hành đồng bộ; thường xuyên kiểm tra, củng cố hệ thống kho tàng; làm tốt công tác đăng ký, quản lý, bảo quản, bảo dưỡng vũ khí, trang bị kỹ thuật bảo đảm, tốt cho các nhiệm vụ.

Phối hợp với Viện Lịch sử quân sự và các cơ quan, đơn vị có liên quan tổ chức thành công Hội thảo khoa học cấp Bộ Quốc phòng Kỷ niệm 70 năm Chiến dịch Thượng Lào (1953 – 2023), ý nghĩa lịch sử, bài học kinh nghiệm tại tỉnh, được Bộ, Ngành Trung ương và tỉnh Bạn đánh giá cao; bồi dưỡng tiếng Việt cho 120 học viên Quân đội nước bạn Lào; tổ chức giao ban định kỳ theo biên bản ghi nhớ với các tỉnh Hủa phăn, U Đôm Xay và Luông Pha Băng; cử đoàn cán bộ Bộ CHQS tỉnh sang khảo sát, hướng dẫn kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi và sửa chữa phương tiện kỹ thuật tại Bộ CHQS tỉnh Xiêng Khoảng và Bộ CHQS tỉnh Hủa Phăn; tập huấn, bồi dưỡng, trao đổi kinh nghiệm phát triển kinh tế, tăng gia sản xuất cho cán bộ 9 tỉnh Bắc Lào; thăm khám, tư vấn sức khoẻ và cấp thuốc miễn phí cho nhân dân 3 huyện Xiềng Khọ, Hủa Mương, Sầm Nưa tỉnh Hủa Phăn, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào.

Trong năm 2023, Bộ CHQS tỉnh được Bộ Tư lệnh Quân khu 2 tặng Cờ thi đua xuất sắc, dẫn đầu phong trào Thi đua Quyết thắng LLVT Quân khu. Để tiếp tục thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, năm 2024, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân tỉnh xác định lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai đồng bộ, toàn diện trên các mặt công tác, trong đó, tập trung vào các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:

Một là, tiếp tục tổ chức tuyên truyền, quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, pháp luật Nhà nước, các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, Quân khu về thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương; tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, nâng cao trình độ công tác tham mưu triển khai, thực hiện nghiêm, hiệu quả nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương. Tập trung thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 khoá XIII, về  tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ; Chỉ thị, kế hoạch của Ban Thường vụ Đảng uỷ Quân khu 2 về thực hiện "7 dám" theo tinh thần của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Hai là, tiếp tục tổ chức thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ trong Đề án bảo đảm quốc phòng, an ninh giai đoạn 2021 – 2025 của tỉnh Sơn La theo lộ trình đã xác định. Tập trung chỉ đạo diễn tập khu vực phòng thủ các huyện (Mộc Châu, Phù Yên, Mai Sơn), diễn tập Ứng phó lũ bão – tìm kiếm cứu nạn tại huyện Thuận Châu, diễn tập Ứng phó cháy rừng – tìm kiếm cứu nạn tại huyện Vân Hồ đảm bảo thiết thực, hiệu quả, tiết kiệm, an toàn về người, phương tiện, trang biết bị. Chỉ đạo các huyện, thành phố diễn tập chiến đấu xã, phường, thị trấn trong khu vực phòng thủ hoàn thành 100% chỉ tiêu trong nhiệm kỳ.

Ba là, khảo sát, chuẩn bị xây dựng lực lượng Dân quân thường trực các xã biên giới theo Đề án của Bộ Quốc phòng (dự kiến xây dựng chốt chiến đấu Dân quân thường trực tại xã Lóng Sập, huyện Mộc Châu). Chỉ đạo các cơ quan chức năng triển khai xây dựng mẫu trụ sở Ban CHQS cấp xã cho xã Chiềng Tương, huyện Yên Châu và xã Nậm Lạnh, huyện Sốp Cộp, đồng thời chỉ đạo các địa phương xây dựng trụ sở Ban CHQS cấp xã theo Đề án đã xác định.

Bốn là, chỉ đạo chặt chẽ hoàn thành việc thành lập và hoạt động của chi bộ quân sự xã, phường, thị trấn theo quy định. Triển khai, tổ chức các hoạt động chào mừng Kỷ niệm 70 Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân. Tổ chức Đại hội thi đua Quyết thắng lực lượng Quân sự tỉnh giai đoạn 2019-2024; làm tốt công tác chuẩn bị, đại diện cho khối lực lượng vũ trang địa phương trong Quân khu tham gia Hội diễn nghệ thuật quần chúng LLVT, thanh niên, sinh viên cấp toàn quân đạt kết quả tốt.

Năm là, quan tâm cân đối, bố trí bảo đảm đầy đủ, kịp thời ngân sách địa phương cho công tác quốc phòng theo quy định. Nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng cung cấp trong khu vực phòng thủ tỉnh, huyện, thành phố. Quản lý chặt chẽ, đúng quy định các dự án đầu tư xây dựng cơ bản, bảo đảm chất lượng, hiệu quả và tiết kiệm. Tiếp tục duy trì nghiêm hoạt động của Hội đồng cung cấp khu vực phòng thủ tỉnh, chỉ đạo thực hiện hoàn thành các nhiệm vụ đã đề ra.

Sáu là, tiếp tục triển khai có hiệu quả chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước trong thời kỳ hội nhập quốc tế. Chú trọng quan hệ hữu nghị đặc biệt và hợp tác toàn diện với 9 tỉnh của nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào; nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại quốc phòng với Bộ CHQS 4 tỉnh Hủa Phăn, Luông Pha Băng, U Đôm Xay, Xiêng Khoảng, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào. Quan tâm công tác phát triển cửa khẩu, thương mại biên giới; tăng cường công tác phòng, chống tội phạm qua biên giới và các hoạt động có dấu hiệu liên quan đến thế lực phản động, thù địch. Tổ chức thực hiện nâng cấp cặp cửa khẩu chính Lóng Sập (Việt Nam) – Pa Háng (Lào) lên cấp Cửa khẩu quốc tế và triển khai các nội dung về quy hoạch phát triển cửa khẩu biên giới trên địa bàn.

NGUYỄN HỮU ĐÔNG, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Đảng ủy Quân sự tỉnh Sơn La