QK2 – Đó là phiên chất vấn và trả lời chất vấn trong Kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XIV, hoạt động thu hút sự quan tâm rất lớn của cử tri cả nước trong thời gian vừa qua.

Khác với những lần trước, phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XIV lần này có nhiều điểm đổi mới. Đầu tiên và dễ nhận thấy đó chính là thời gian, các phiên chất vấn và trả lời chất vấn được đẩy lên ngay đầu tuần làm việc thứ hai và được tường thuật trực tiếp trên sóng truyền hình cho cử tri cả nước cùng theo dõi. Những đổi mới này thể hiện tầm quan trọng của hoạt động này cũng như tính công khai, minh bạch của Quốc hội. Các đại biểu Quốc hội sẽ “hỏi nhanh” trong khoảng thời gian quy định là không quá 1 phút, còn các Bộ trưởng, trưởng ngành sẽ “đáp gọn” không quá 3 phút. Điều này không những giúp cho các phiên chất vấn diễn ra sôi động, các tranh luận, đối thoại tập trung, làm rõ vấn đề tại chỗ mà còn đòi hỏi các Bộ trưởng, trưởng ngành cũng như mỗi đại biểu phải nắm chắc từng vấn đề, đi thẳng vào nội dung chất vấn, có trách nhiệm hơn trong từng câu hỏi, câu trả lời của mình.

Thứ hai, trong phiên chất vấn lần này tất cả các bộ trưởng, trưởng ngành kể cả không phải là đại biểu Quốc hội cũng đã đến dự đông đủ và sẵn sàng trả lời các câu hỏi chất vấn mà không có sự chuẩn bị trước. Điều này cũng một lần nữa đòi hỏi các Bộ trưởng, trưởng ngành phải nắm chắc và bao quát các vấn đề thuộc trách nhiệm quản lí và điều hành của mình. 

Thứ ba, thay vì chất vấn theo nhóm vấn đề như trước kia, tại kì họp lần này, các đại biểu Quốc hội đều không bị giới hạn nội dung. Các câu hỏi được đưa ra bao quát, linh hoạt ở tất cả các lĩnh vực như giáo dục đào tạo, y tế, văn hóa – thể thao- du lịch, công thương, tài nguyên môi trường, nông nghiệp, tư pháp…. Các đại biểu Quốc hội đi sâu vào chất vấn những vấn đề đã đưa ra trước đó, những “lời hứa” chưa đáp ứng yêu cầu của Quốc hội, cũng như đòi hỏi của thực tiễn, đề cập đến nhiều vấn đề mới, sát sườn với quyền lợi của nhân dân, những vụ việc tồn đọng lâu, gây bức xúc trong xã hội.

Chưa khi nào số lượng các đại biểu đặt câu hỏi và tranh luận lại đông như vậy và cũng chưa khi nào, hầu như tất cả các thành viên của Chính phủ đã trực tiếp trả lời chất vấn. Cuối phiên chất vấn, Thủ tướng Chính phủ còn có báo cáo làm rõ thêm một số nội dung, trách nhiệm của Chính phủ và trực tiếp trả lời một số đại biểu có câu hỏi chất vấn. Điều này một lần nữa cho thấy sự dân chủ, thẳng thắn, trách nhiệm trong kì họp Quốc hội khóa XIV. Chúng ta không hề né tránh mà trực tiếp nhìn thẳng vào sự việc, chất vấn, tranh luận với nhau, “truy” cho đến cùng để nhiều vấn đề được sáng tỏ, quyền lợi nhân dân được đảm bảo.

Thứ tư, trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn lần này, không chỉ dừng lại ở việc hỏi đáp giữa đại biểu với các thành viên Chính phủ, các trưởng ngành mà còn có tranh luận giữa các đại biểu Quốc hội với nhau. Thêm vào đó, các cử tri cũng có sự tương tác khi trực tiếp liên hệ với đại biểu quốc hội để tiếp tục phản ánh, phản hồi lại câu trả lời của bộ trưởng sau phần trả lời chất vấn. Và gần như ngay lập tức, đại biểu đã truyền đạt lại những tâm tư đó. Điều này thể hiện rất rõ sự dân chủ, cởi mở, thẳng thắn, không còn tâm lí ngại va chạm, tránh né. Nhiều ý kiến mang tính khách quan, xây dựng được đưa ra nhằm cùng thảo luận, tháo gỡ, giải quyết vấn đề, giúp các cử tri có cái nhìn đa chiều, hiểu rõ bản chất vấn đề được đưa ra.

Cuối cùng, phải thừa nhận rằng, lần này cách trả lời của các thành viên Chính phủ đã “khác”. Đa số các Bộ trưởng trả lời rất thẳng thắn, trực tiếp vào trọng tâm vấn đề, không lúng túng, không lòng vòng, thẳng thắn thừa nhận những hạn chế, khuyết điểm của ngành mình. Điều này cho thấy họ nắm chắc vấn đề trong phạm vi mà mình quản lí, điều hành và đã dũng cảm nhận trách nhiệm, không né tránh. Đó là một điểm rất đáng khích lệ.

Có thể nói, với nhiều đổi mới và sự điều hành linh hoạt, sắc bén, sáng tạo, mềm dẻo của Chủ tịch Quốc hội, phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ sáu, quốc hội khóa XIV lần này đã đạt hiệu quả, đảm bảo minh bạch, dân chủ, thẳng thắn và trách nhiệm. Tiếng dân, lòng dân được Quốc hội, Chính phủ lắng nghe, thấu hiểu, vì đây là Nhà nước của dân, do dân và vì dân!

QUANG MINH