70 năm trước, Phòng Tình báo trực thuộc Bộ Tổng Tham mưu được thành lập, Quân đội ta chính thức có một tổ chức, một lực lượng làm nhiệm vụ nắm địch, nắm tình hình, giúp cho Đảng, Nhà nước và Quân đội đánh giá đúng âm mưu, ý đồ, hoạt động của các thế lực thù địch, làm cơ sở hoạch định, thực thi chiến lược, sách lược và chỉ đạo tác chiến. Ngày 25-10 chính thức là ngày truyền thống của Tình báo Quốc phòng (TBQP) Việt Nam.
Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, lực lượng TBQP đã nhanh chóng phát triển cả về tổ chức, lực lượng để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Từ Phòng Tình báo phát triển lên Cục Tình báo thuộc Bộ Tổng Tham mưu rồi Tổng cục Tình báo. Pháp lệnh Tình báo được Quốc hội ban hành năm 1996 quy định TBQP là lực lượng chuyên trách, chiến lược của Đảng, Nhà nước, thực hiện chức năng tình báo chiến lược toàn diện, phục vụ Đảng, Nhà nước và chức năng chuyên ngành của Bộ Quốc phòng.
Từ khi mới thành lập, TBQP đã triển khai hoạt động ở hầu khắp các tỉnh, thành trong cả nước. Trải qua các cuộc chiến tranh, từ những thông tin nắm địch, nắm tình hình của tình báo đã phục vụ cho Đảng, Nhà nước xác định rõ kẻ thù, chuẩn bị và chỉ đạo kháng chiến. Tiêu biểu là chiến công nắm chắc thông tin phục vụ Bộ Chỉ huy chiến dịch thay đổi phương châm, cách đánh trong chiến dịch Điện Biên Phủ; xây dựng được nhiều cơ sở, cán bộ đi sâu, leo cao vào các cơ quan đầu não, trọng yếu của Mỹ – Ngụy, đánh giá, dự báo đúng chuyển biến của các giai đoạn chiến lược, phục vụ kịp thời cho chỉ đạo, đánh thắng cuộc chiến tranh của Mỹ ở Miền Nam cũng như làm nhiệm vụ quốc tế.
Trong điều kiện hòa bình, kẻ thù luôn tìm cách phá hoại nhiều mặt và chiến lược “diễn biến hòa bình” chống phá cách mạng. Lực lượng tình báo phát huy vai trò là công cụ đắc lực, là cánh tay nối dài của Đảng, Nhà nước và các bộ, ban, ngành, địa phương, nắm chắc và phối hợp vô hiệu hóa nhiều kế hoạch hành động của các tổ chức phản động ở hải ngoại cũng như trong nước; dự báo chính xác các vấn đề chiến lược, phục vụ và tham mưu cho Đảng, Nhà nước, Quân đội hoạch định đường lối, chính sách xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Các thế hệ cán bộ, chiến sĩ TBQP đã không quản gian khổ hy sinh, xây đắp nên truyền thống “Trung dũng kiên cường, độc lập sáng tạo, bí mật khôn khéo, đoàn kết quyết thắng”.
Trong chiến công chung của lực lượng Tình báo Quốc phòng Việt Nam có sự đóng góp xứng đáng của lực lượng quân báo, trinh sát Quân khu 2. Ngay từ cuối năm 1946, Ban Quân báo, Phòng Tham mưu Chiến khu 10, tiền thân của Phòng Quân báo Quân khu 2 được thành lập. Cùng với lịch sử hình thành và phát triển của LLVT Quân khu, để phục vụ lãnh đạo, chỉ đạo các hoạt động của Bộ Tư lệnh Quân khu, lực lượng QB-TS Quân khu từng bước phát triển, trưởng thành.

Đại tá Đào Minh Tiên trao đổi nghiệp vụ với các vận động viên tham dự Hội thao Võ chiến đấu tay không Quân khu năm 2015.

Trải qua các cuộc kháng chiến, lực lượng QB-TS Quân khu đã hoàn thành tốt nhiệm vụ nắm địch, kịp thời cung cấp tin tức quan trọng để Bộ Tư lệnh Quân khu và các đơn vị, địa phương chỉ huy, chỉ đạo chiến đấu giành thắng lợi; kịp thời phát hiện các hoạt động gián điệp, biệt kích, thổ phỉ, âm mưu gây bạo loạn của địch xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân.
Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, lực lượng QB-TS tổ chức huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, tổ chức nắm địch, tham mưu cho cấp ủy, chỉ huy các cấp nhận định đánh giá đúng tình hình.
Hiện nay, tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến mau lẹ và phức tạp, khó dự báo. Các thế lực thù địch tăng cường chống phá cách mạng. Nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc đang đặt ra yêu cầu nhiệm vụ với tất cả các lực lượng, trong đó có trọng trách của TBQP và lực lượng QB-TS Quân khu.
Tự hào và phát huy truyền thống vẻ vang, để mãi xứng đáng là “tai, mắt”, là lực lượng chính trị tin cậy của cấp ủy đảng cũng như LLVT Quân khu, lực lượng QB-TS Quân khu luôn bám sát và quán triệt, thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết của các cấp; phát huy sức mạnh tổng hợp của các phương thức, các lực lượng; huấn luyện giỏi, sẵn sàng chiến đấu cao; đổi mới mạnh mẽ cách làm, xây dựng thế trận vững chắc, hiểm hóc và linh hoạt; huấn luyện hoàn thiện cách nắm, cách đánh khoa học, bài bản và chuyên nghiệp cao.
Đầu năm 2015, Đảng ủy – Bộ Tư lệnh Quân khu đã có cuộc gặp gỡ và làm việc với Ban Chỉ đạo Điệp báo chiến lược và lãnh đạo Tổng cục 2 tại Quân khu. Tư lệnh Quân khu và lãnh đạo Tổng cục 2 và đã kiểm tra đại diện một cụm điệp báo khu vực biên giới phía Bắc để xác định chủ trương chỉ đạo hoạt động điệp báo chiến dịch. Sau cuộc làm việc giữa Bộ Tư lệnh Quân khu với Ban Chỉ đạo Điệp báo chiến lược và Tổng cục 2 (Bộ Quốc phòng), hoạt động điệp báo chiến dịch nói riêng và lực lượng QB-TS Quân khu nói chung đã chuyển biến tiến bộ rõ rệt. Các cụm điệp báo đã được củng cố cả chất và lượng. Phòng Quân báo Quân khu đã đề xuất và phối hợp với các cơ quan chức năng tham mưu và tổ chức tập huấn quân báo nhân dân (QBND) cho cán bộ từ cấp xã đến cấp tỉnh và hướng dẫn xây dựng đề án hoạt động QBND cho từng tỉnh, thông qua đó là cơ sở cần cho lực lượng quân báo chiến dịch đi sâu, bám sát mục tiêu đối tượng đáp ứng nhiệm vụ trước mắt cũng như lâu dài.
Song song với nhiệm vụ nắm địch, nắm tình hình, trong năm qua, lực lượng trinh sát Quân khu đã tổ chức thành công Hội thao Trinh sát Quân khu, làm cơ sở rút kinh nghiệm trong công tác xây dựng lực lượng và huấn luyện sát với yêu cầu nhiệm vụ trên từng hướng địa bàn, nâng cao chất lượng huấn luyện, SSCĐ. Lực lượng QB-TS Quân khu luôn nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, nắm chắc tin tức và thực hiện tốt hành động tình báo trên địa bàn, kịp thời tham mưu cho các cấp có biện pháp đấu tranh có hiệu quả với các luận điệu tuyên truyền, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống.
Trong dịp kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống TBQP Việt Nam, được sự quan tâm, chỉ đạo của Đảng ủy – Bộ Tư lệnh và Bộ Tham mưu Quân khu, Phòng Quân báo đã đề nghị Bộ Quốc phòng đầu tư xây dựng thao trường huấn luyện đặc nhiệm Quân khu với giá trị gần 15 tỷ đồng, sẽ đưa vào sử dụng vào đầu năm 2016.
“Tình báo là tai mắt. Tai phải tỏ, mắt phải sáng thì đầu óc, định kế hoạch mới đúng. Đầu óc định đúng, thì chân tay hành động mới kịp thời. Ta tai mắt sáng tỏ, kế hoạch đúng sát, hành động kịp thời thì ta nhất định thắng địch”. Làm theo lời Bác Hồ dạy, lực lượng QB-TS Quân khu nguyện phấn đấu không mệt mỏi, tham mưu tổ chức thực hiện toàn diện trên tất cả các mặt hoạt động góp phần tô thắm truyền thống TBQP, tạo tiền đề xây dựng lực lượng QB-TS Quân khu vững mạnh về mọi mặt, góp phần cùng với LLVT Quân khu giữ vững ổn định chính trị biên giới, lãnh thổ trên địa bàn chiến lược Tây Bắc của Tổ quốc.

Đại tá ĐÀO MINH TIÊN
Trưởng Phòng QB-TS Quân khu