QK2 – Bước vào năm 1965, công cuộc xây dựng CNXH và bảo vệ miền Bắc giành được những thắng lợi to lớn. Cuộc đấu tranh cách mạng ở miền Nam luôn giữ thế chủ động, liên tục tiến công trên cả 3 vùng chiến lược, đẩy Mỹ – Ngụy vào tình thế lúng túng, bị động. Chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ đang bị phá sản.

Để cứu vãn tình thế, Mỹ quyết định đưa một bộ phận quân viễn chinh Mỹ vào trực tiếp tham chiến ở miền Nam, đồng thời tiến hành cuộc chiến tranh phá hoại đối với miền Bắc nước ta. Đối với Tây Bắc, ngoài mục tiêu chung, Mỹ còn nhằm ngăn chặn sự chi viện của miền Bắc qua hành lang Tây Bắc cho cách mạng Lào, đồng thời tung gián điệp, biệt kích, gây chiến tranh tâm lý, kích động bọn phản động gây bạo loạn ở một vùng rừng núi, biên giới.

Đại biểu tham quan mô hình dân quân Tây Bắc bắt phi công Mỹ tại Bảo tàng Quân khu

Để đề phòng chiến tranh phá hoại bằng không quân của đế quốc Mỹ ra miền Bắc nói chung và Quân khu Tây Bắc (nay là Quân khu 2) nói riêng, Quân khu ủy xác định vấn đề tư tưởng, tổ chức để chuyển các hoạt động từ thời bình sang thời chiến là một vấn đề lớn phức tạp, do vậy nhiệm vụ đặt ra là: Vừa xây dựng lực lượng trực tiếp chiến đấu, đánh thắng chiến tranh phá hoại và hành động tung gián điệp, biệt kích, gây phỉ của địch, vừa sẵn sàng mọi mặt để đối phó với địch nếu chúng liều lĩnh mở rộng “Chiến tranh cục bộ” ra miền Bắc, đồng thời thường xuyên có lực lượng quân tình nguyện trực tiếp chiến đấu và phục vụ chiến đấu giúp bạn ở chiến trường Bắc Lào và sẵn sàng tham gia chiến đấu chi viện chiến trường miền Nam.

Để sẵn sàng bắn trả máy bay địch, các lực lượng phòng không, công binh, trinh sát, thông tin… trong quân khu tăng cường huấn luyện, thực tập báo động để nâng cao sức chiến đấu, chế độ trực ban, trực chiến, tuần tra canh gác, phòng gian bảo mật được duy trì nghiêm ngặt. Các cấp ủy, đoàn thể, chính quyền và cơ quan quân sự địa phương luyện tập thực hành báo động di chuyển.

Thực hiện toàn dân làm nghĩa vụ chống Mỹ, các phong trào thi đua sản xuất trên địa bàn quân khu được phát động sôi nổi. Các LLVT tích cực hưởng ứng phong trào thi đua “Quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược” do Quân ủy Trung ương phát động; cùng với tuổi trẻ cả nước, tuổi trẻ và đồng bào các dân tộc Tây Bắc tham gia phong trào sôi nổi. Các tổ đội dân quân tự vệ được hình thành trên cơ sở tổ chức sản xuất, lao động, công tác, bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ huy thống nhất, kết hợp hài hòa giữa lao động sản xuất, công tác với chiến đấu.

Với tinh thần tích cực, chủ động đánh thắng cuộc chiến leo thang của không quân và hải quân địch, quân và dân miền Bắc vừa sản xuất, vừa chiến đấu bắn rơi 300 máy bay các loại, bắn chìm, bắn cháy hàng chục tàu chiến Mỹ. Tuy máy bay địch đánh phá liên tục, ác liệt nhưng các hoạt động gián điệp, biệt kích chỉ điểm đều bị các LLVT và nhân dân ta vô hiệu hóa. Hầu hết những toán biệt kích địch tung ra địa bàn Tây Bắc đều bị phát hiện ngăn chặn kịp thời. Tình hình sơ tán khẩn trương, hàng hóa của quân đội, Nhà nước nhiều nơi không đủ kho chứa, người coi giữ, nhưng vẫn đảm bảo an toàn, trật tự trị an được giữ vững, khí thế chống Mỹ cứu nước, tình đoàn kết dân tộc, đoàn kết quân dân ngày càng keo sơn, gắn bó.

Kết thúc 4 năm chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ lần thứ nhất (1965-1968) quân và dân miền Bắc đã đập tan mưu đồ chiến lược của đế quốc Mỹ. Nhận rõ bản chất ngoan cố và xảo quyết của đế quốc Mỹ, các LLVT Tây Bắc nêu cao cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu, tích cực khắc phục hậu quả chiến tranh, xây dựng lực lượng chi viện tiền tuyến và làm nghĩa vụ quốc tế.

BÙI THỦY (Theo Lịch sử Cục Chính trị)