Chất lượng rèn luyện kỷ luật của các đơn vị cơ sở không chỉ được đánh giá bởi trình độ nhận thức về kỷ luật, những kỹ xảo, kỹ năng hành vi kỷ luật mà còn được biểu hiện ở động cơ chấp hành kỷ luật của mỗi hạ sĩ quan, binh sĩ. Động cơ chấp hành kỷ luật của hạ sĩ quan, binh sĩ là động lực thúc đẩy bên trong giúp họ vượt qua mọi khó khăn, loại bỏ những thói quen không phù hợp để thực hiện đầy đủ và nghiêm túc những quy định của kỷ luật quân đội. Động cơ chấp hành kỷ luật vừa là phẩm chất đặc biệt của hạ sĩ quan, binh sĩ, vừa là chỉ số không thể thiếu khi đánh giá kết quả rèn luyện kỷ luật ở đơn vị cơ sở.

Chiến sĩ Tiểu đoàn 15 (Bộ Tham mưu QK) sau giờ huấn luyện. Ảnh: CAO XUÂN

Khi phân tích động cơ chấp hành kỷ luật cần chú ý đến hai khía cạnh đó là cường độ và ý nghĩa xã hội của hành vi kỷ luật. Cường độ nói lên việc chấp hành kỷ luật của hạ sĩ quan, binh sĩ mạnh hay yếu; ý nghĩa xã hội nói lên nội dung của động cơ, trả lời cho vấn đề chấp hành những quy định trong kỷ luật quân đội đúng hay sai, tích cực hay tiêu cực.

Hiện nay, vấn đề động cơ chấp hành kỷ luật của hạ sĩ quan, binh sĩ ở các đơn vị cơ sở luôn chịu sự tác động mạnh mẽ từ nhiều nhân tố khách quan như: sự tác động của kinh tế thị trường, sự biến đổi định hướng giá trị xã hội. Do đó, trong động cơ, thái độ trách nhiệm của họ chưa thực sự có được lực thúc đẩy mạnh mẽ của niềm tin, thể hiện sự kém nhiệt tình, thiếu hứng thú trong thực hiện các quy định của điều lệnh, điều lệ, chỉ thị, mệnh lệnh của chỉ huy đơn vị…

Thực trạng này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân quan trọng là quá trình xây dựng động cơ rèn luyện kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ của lãnh đạo, chỉ huy đơn vị còn bộc lộ những hạn chế nhất định như: chưa thực sự quan tâm đến các đặc điểm tâm, sinh lý của hạ sĩ quan, binh sĩ; chưa nghiên cứu sâu về nhu cầu, nguyện vọng của họ; chưa đánh giá đúng sự tác động của môi trường hoàn cảnh đến việc hình thành động cơ rèn luyện kỷ luật của hạ sĩ quan, binh sĩ…

Để khắc phục thực trạng trên, đòi hỏi lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị cơ sở hiện nay cần phải thống nhất nhận thức và đề cao trách nhiệm của các chủ thể trong xây dựng động cơ rèn luyện kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở các đơn vị cơ sở

Đơn vị cơ sở là nơi trực tiếp huấn luyện và rèn luyện kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ. Quá trình huấn luyện mỗi quân nhân cần có đầy đủ những phẩm chất, năng lực đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ mới. Phẩm chất ấy được hình thành và phát triển thông qua hoạt động giáo dục và rèn luyện của lãnh đạo, chỉ huy đơn vị trong đó việc xây dựng động cơ rèn luyện kỷ luật đúng đắn cho hạ sĩ quan, binh sĩ giữ vai trò quan trọng. Vì vậy, mỗi tổ chức trong đơn vị, mỗi cán bộ, chỉ huy đơn vị cần nhận thức một cách đúng đắn và xác định rõ bản thân là chủ thể trong xây dựng động cơ rèn luyện kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ.

Vận dụng linh hoạt các hình thức, biện pháp xây dựng động cơ rèn luyện kỷ luật là phải thường xuyên, liên tục tạo ra sự phong phú, đa dạng, thiết thực và hiệu quả từ phía các chủ thể lãnh đạo, chỉ huy đơn vị. Do vậy, cần coi trọng nội dung, hình thức và biện pháp giáo dục, duy trì kỷ luật nhằm hình thành nhu cầu sống có kỷ luật ở hạ sĩ quan, binh sĩ; quá trình giáo dục, duy trì kỷ luật cần thường xuyên vận dụng linh hoạt các hình thức, biện pháp tạo ra sự hứng thú của hạ sĩ quan, binh sĩ với chấp hành kỷ luật và hình thành kỹ xảo, kỹ năng hành vi kỷ luật

Kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục, rèn luyện kỷ luật của hạ sĩ quan, binh sĩ với tự tu dưỡng, rèn luyện động cơ chấp hành kỷ luật đúng đắn sẽ tạo được sự kết hợp chặt chẽ giữa tác động của các lực lượng giáo dục và khả năng tự giáo dục của quân nhân. Bởi vậy, cần đánh giá đúng đắn vai trò chủ đạo của giáo dục, phát huy tối đa sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng trong đơn vị tới xây dựng động cơ chấp hành kỷ luật; đánh giá đúng đắn, chính xác kết quả chấp hành kỷ luật của hạ sĩ quan, binh sĩ tạo động lực kích thích tính tích cực trong chấp hành kỷ luật; đồng thời khêu gợi và phát huy tính tích cực tự giác, tự tu dưỡng, rèn luyện của mỗi hạ sĩ quan, binh sĩ trong chấp hành kỷ luật.

Để góp phần nâng cao chất lượng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị, tạo điều kiện tốt hơn cho giáo dục và duy trì kỷ luật ở đơn vị cơ sở, tạo động lực thúc đẩy mỗi hạ sĩ quan, binh sĩ tự giác chấp hành kỷ luật cần tăng cường đảm bảo tốt hơn các vật chất và tinh thần. Tập trung huy động mọi nỗ lực, cố gắng của các tổ chức và đội ngũ lãnh đạo, chỉ huy các cấp trong đơn vị trong xây dựng động cơ chấp hành kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ.

Vấn đề xây dựng động cơ chấp hành kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở hiện nay là trách nhiệm của mọi lực lượng ở đơn vị. Trong đó cần xác định lực lượng nòng cốt là đội ngũ cán bộ, sĩ quan ở đơn vị cơ sở, người trực tiếp tác động đến động cơ chấp hành kỷ luật của hạ sĩ quan, binh sĩ. Do đó, đòi hỏi các lực lượng cần tiến hành đồng bộ các biện pháp tâm lý xã hội, góp phần xây dựng quân đội ta ngày càng chính quy, hiện đại.

 HÀ THANH TÙNG

(Học viện Chính trị)