Tiến công truy kích địch
QK2 – Ngày 26-01-1954, Bộ Tổng Tư lệnh đã quyết định sử dụng Đại đoàn 308 và Trung đoàn 148 mở Chiến dịch sang Thượng Lào. Đây là phòng tuyến được địch xây dựng dọc theo sông Nậm Hu để bảo vệ Thượng Lào, che chắn cho Điện Biên Phủ và tạo một hành lang lui quân từ Điện Biên Phủ sang Lào khi cần thiết.
Lễ kết nghĩa bộ đội Việt Nam và bộ đội Pa-thét Lào trong Chiến dịch Thượng Lào.
Chiến dịch Thượng Lào được mở trong điều kiện hết sức khẩn trương, mục tiêu ở xa hàng trăm ki-lô-mét, điều kiện bảo đảm vô cùng khó khăn. Do đó, Bộ Tổng Tư lệnh giao cho Đại đoàn 308 tự xác định quy mô lực lượng tham gia Chiến dịch. Từ nhận định đó, Bộ Chỉ huy Đại đoàn đã quyết định sử dụng toàn bộ binh lực của mình tham gia Chiến dịch, Đại đoàn tổ chức thành 2 cánh quân bí mật tiến sang Thượng Lào; trên từng cánh quân Đại đoàn đều tổ chức bộ phận tiền trạm, làm nhiệm vụ nắm địch, mở đường, chuẩn bị phương án tác chiến, liên hệ với bộ đội Pa-thét Lào và các cơ sở cách mạng của Bạn để vận động nhân dân địa phương bảo đảm lương thực cho bộ đội. Đây là một quyết định đúng đắn, có tính quyết đoán cao, thể hiện sự thấu triệt chấp hành nguyên tắc cơ bản “đánh chắc thắng” của Đại đoàn. Kết quả, Đại đoàn đã bắt sống hàng trăm tên ở địa bàn mới giải phóng và giúp Bạn xây dựng, củng cố cơ sở cách mạng.
Trước tin chủ lực ta rời Điện Biên Phủ tiến công sang Thượng Lào và đang tiến sát phòng tuyến sông Nậm Hu, đã làm địch hoảng hốt, vội vã bỏ phòng tuyến rút chạy về hướng Mường Sài, Luông Pha-băng, nên khoảng cách giữa ta và chúng cách nhau khá xa. Vì vậy, nâng cao tốc độ cơ động thực hiện tiến công gấp, truy kích mạnh là vấn đề có ý nghĩa quyết định thắng lợi của Chiến dịch. Khó khăn nhất lúc này là vấn đề vượt sông. Do lực lượng đông, thuyền ít, nên bộ đội ta đã chủ động tìm kiếm tre, bương làm mảng chở vũ khí nặng và thương binh, dùng vải nhựa gói ba lô, quần áo làm phao bơi qua sông theo đội hình từng tổ chiến đấu. Nhờ sự mưu trí sáng tạo, tổ chức chặt chẽ, cộng với quyết tâm cao, nhiều đơn vị, bộ phận không quản đói rét, liên tục cơ động để đuổi kịp và vượt lên trước địch làm chúng bất ngờ, hoảng loạn. Tận dụng thời cơ đó, Đại đoàn 308 đã kịp thời chuyển cách đánh từ tiến công trận địa sang tiến công truy kích địch.
Qua hơn 10 ngày chiến đấu, tiến công truy kích địch, Đại đoàn 308 đã đánh nhiều trận, tiêu diệt hơn 17 đại đội địch; trong đó, tiểu đoàn lính lê dương bị diệt gọn, thu hàng chục tấn vũ khí, đạn dược, giải phóng hoàn toàn lưu vực sông Nậm Hu, đập tan hành lang chiến lược, đẩy tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ vào thế bị cô lập hoàn toàn. Chiến dịch Thượng Lào (năm 1954) đã đạt trọn vẹn mục tiêu của cả chiến lược và chiến dịch. Chiến dịch đã để lại một bài học kinh nghiệm sâu sắc về nghệ thuật tổ chức lực lượng trong hành quân, tiến công thần tốc, nắm chắc thời cơ, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức chiến thuật, thủ đoạn chiến đấu trong tiến công truy kích địch, mà ngày nay chúng ta cần tiếp tục nghiên cứu và phát triển trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.
THU HUYỀN (ST)
Quân khu 1
