Sử dụng pháo binh trong chiến dịch Điện Biên Phủ
QK2 – Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã đánh giá: “Pháo binh ta tuy nhỏ nhưng đã có một tác dụng lớn trong Chiến dịch Điện Biên Phủ”. Có được kỳ tích đó chính là ta đã biết sử dụng tài tình nghệ thuật pháo binh trong chiến dịch.
Lực lượng pháo binh tham gia chiến dịch với tổng số lực lượng pháo, cối (kể cả pháo, cối của các đại đoàn bộ binh) gồm: 1 trung đoàn lựu pháo 105mm có 2 tiểu đoàn với tổng số 24 khẩu; 1 trung đoàn sơn pháo, cối gồ, 5 tiểu đoàn và 10 đại đội 94 khẩu (trong đó có 16 khẩu cối 120mm, 30 khẩu sơn pháo 75mm và ĐKZ, 12 dàn phản lực cỡ 102mm, 36 khẩu cối 82mm); súng cối của các đại đoàn bộ binh là 140 khẩu. Tổng cộng là 261 khẩu pháo, cối các loại (trong đó có 3 khẩu cối 120mm đoạt được của địch ở đồi Độc Lập).
Bộ đội kéo pháo vào trận địa chuẩn bị tác chiến theo phương
châm “đánh chắc, tiến chắc”. Ảnh tư liệu
Từ ngày 13 đến ngày 17 – 3 – 1954, nhiệm vụ của lực lượng pháo binh là tiến công tiêu diệt căn cứ Him Lam, trận đánh lớn then chốt mở đầu chiến dịch và toàn bộ phân khu phía Bắc của địch. Đúng 17 giờ, ngày 13 – 3 – 1954, chiến dịch chính thức bắt đầu. Theo kế hoạch đã chuẩn bị, pháo binh đã dùng 6 đại đội lựu pháo, 2 đại đội sơn pháo 75mm và 3 đại đội cối 120mm tập kích bất ngờ, mãnh liệt vào tất cả các trận địa pháo binh địch ở trung tâm Mường Thanh và Hồng Cúm, làm cho địch bị bất ngờ, hoang mang chạy nhốn nháo, bị thương một số, trong đó có tên quan năm chỉ huy phân khu trung tâm. Sau đợt hỏa lực đầu tiên, một số đơn vị lựu pháo và sơn pháo 75mm chuyển sang bắn máy bay địch đậu ở sân bay Mường Thanh và Hồng Cúm, đã tiêu diệt được 5 máy bay địch. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ của đợt 1, để chuẩn bị cho đợt 2 của chiến dịch, pháo binh tiến hành điều chỉnh đội hình bố trí và lập một số đơn vị mới. Đúng 17 giờ, ngày 30 – 3 – 1954, pháo binh ta bắt đầu hỏa lực chuẩn bị mở đầu đợt 2 của chiến dịch. Ngay từ đầu ta đã tập trung hỏa lực của 3 đại đội lựu pháo đánh một đòn tập kích hỏa lực mãnh liệt vào hai trận địa pháo nguy hại nhất của địch ở điểm cao 203 và 210. Cả hai trận địa pháo binh địch đã bị tê liệt suốt đêm 30 – 3 đến hết ngày 1 – 4 không hoạt động được.
Do được chuẩn bị kỹ về tổ chức nên những hỏa điểm, lô cốt, công sự phòng ngự trước tiền duyên trên cửa mở của từng điểm đã bị tiêu diệt nhanh chóng, chi viện tốt cho bộ binh đột phá tiền duyên và đánh chiếm từng điểm cao giành thắng lợi. Đợt 3 của chiến dịch với nhiệm vụ đánh chiếm điểm cao cuối cùng phía Đông, thu hẹp phạm vi đóng quân, uy hiếp mạnh trung tâm phòng ngự của địch, nắm vững thời cơ, tiến hành tổng công kích tiêu diệt toàn bộ quân địch ở Điện Biên Phủ. Để đảm bảo thuận lợi cho bộ binh tiến công vào các cứ điểm còn lại ở phía Đông và phía Tây tập đoàn cứ điểm trước ngày 1 – 5, pháo binh đã tổ chức bắn phá hoại trước một phần công sự, lô cốt, hỏa điểm quan trọng của địch. Trên từng cứ điểm bộ binh sẽ tiến công tiến hành pháo hỏa chuẩn bị thời gian ngắn 15 phút trước khi bộ binh xung phong. Do đó, từ ngày 1 đến ngày 7 -5 pháo binh đã chi viện cho bộ binh tiêu diệt tương đối nhanh các cứ điểm ở phân khu trung tâm và trong Phân khu Nam Hồng Cúm của địch.
Qua 56 ngày đêm chiến đấu, pháo binh đã chi viện cho bộ binh hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ của chiến dịch, góp phần tiêu diệt toàn bộ hỏa lực quân địch ở tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ.
THU HUYỀN (Theo Viện Lịch sử quân sự Việt Nam)
Quân khu 1
