Lập thế trận chốt chặn truy kích tiêu diệt địch
QK2 – Với mục đích tiêu diệt sinh lực địch, giải phóng đất đai, buộc địch phải phân tán lực lượng để đối phó, tạo thế trận và thời cơ mới, tháng 11-1953, Bộ Tổng tư lệnh quyết định sử dụng Đại đoàn bộ binh 316 phối hợp với lực lượng vũ trang địa phương mở Chiến dịch Lai Châu phối hợp cùng các chiến trường Tây Nguyên, Thượng, Trung, Hạ Lào phân tán lực lượng cơ động chiến lược của địch, mở đầu cuộc tiến công chiến lược Đông – Xuân 1953-1954.
Bộ đội Đại đoàn 316 xây dựng trận địa, lập thế trận chốt chặn địch. Ảnh tư liệu
Kết quả, sau 11 ngày đêm liên tục tiến công, truy kích địch trên chặng đường dài 300km ở địa bàn rừng núi hiểm trở, Đại đoàn 316 cùng LLVT địa phương đã tiêu diệt và làm tan rã 24 đại đội, đánh thiệt hại nặng 3 tiểu đoàn địch, thu gần 700 súng các loại, 3 xe quân sự và nhiều quân trang, quân dụng; giải phóng toàn bộ khu vực Lai Châu; đánh bại âm mưu rút quân ở Lai Châu về tăng cường cho Điện Biên Phủ của địch.
Điểm nổi bật của chiến dịch là ta nhanh chóng xây dựng thế trận chốt chặn, truy kích tiêu diệt địch, giành thắng lợi. Trong khi Tiểu đoàn 439 tiến công giải phóng thị xã Lai Châu thì đại bộ phận lực lượng của Đại đoàn 316 đã hành quân đến đoạn đường từ Lai Châu đi Điện Biên Phủ, lập ngay các chốt chặn địch và bố trí lực lượng ở ba khu vực trọng điểm: Trung đoàn 174 ở Mường Muôn – Mường Pồn, đánh chặn địch từ Lai Châu rút chạy về Điện Biên Phủ. Trung đoàn 98 chốt ở Pu San, chặn địch từ Điện Biên Phủ đến ứng cứu Lai Châu. Tiểu đoàn 888 (Trung đoàn 176) tiếp tục bám đánh địch ở phía Him Lam – Bản Tấu. Việc hình thành các chốt chặn chiến dịch trên tuyến đường từ Lai Châu đi Điện Biên Phủ, nhất là đoạn Mường Pồn – Bản Tấu đánh dấu bước phát triển mới về nghệ thuật hình thành thế trận chốt chặn, một hình thức tác chiến mà cả ba chiến dịch trước (Hòa Bình, Tây Bắc, Thượng Lào), bộ đội ta chưa có điều kiện thực hiện, đến Chiến dịch Lai Châu được phát huy hiệu quả.
Thắng lợi của Chiến dịch Lai Châu đánh dấu bước phát triển mới của nghệ thuật chiến dịch, kịp thời chuyển từ hình thức tác chiến tiến công sang truy kích, lập thế trận chia cắt địch, dồn chúng lâm vào thế bị động buộc phải rút quân từ Lai Châu về Điện Biên Phủ. Đồng thời, ta nhanh chóng lập thế trận chốt chặn địch ở các khu vực địa thế hiểm yếu trên tuyến đường độc đạo, từ Lai Châu đến Điện Biên Phủ, thực hiện tiến công, truy kích, đón lõng, phục kích, chốt chặn, chia cắt địch ở Lai Châu rút về Điện Biên Phủ và ngăn chặn địch từ Điện Biên Phủ lên ứng cứu cho Lai Châu, tiến tới lần lượt tiêu diệt, làm tan rã từng bộ phận quân địch. Thắng lợi của Chiến dịch Lai Châu bước đầu làm thất bại âm mưu co cụm lực lượng về phòng giữ Điện Biên Phủ của thực dân Pháp trên chiến trường Tây Bắc và mở đầu cho quân và dân ta bước vào cuộc tiến công chiến lược Đông – Xuân 1953-1954.
DUY QUANG
Quân khu 1
