Thứ sáu Ngày 29 Tháng 03 Năm 2024, 10:46:14

Hội “Đúc Bụt”, một truyền tích đáng tự hào

Ngày đăng: 21/11/2019

QK2 – Có dịp về thôn Phù Liễn, xã Đồng Tĩnh, huyện Tam Dương, Vĩnh Phúc, chúng tôi được các cụ cao niên kể cho nghe về một lễ hội độc đáo của làng đó là lễ hội “Đúc Bụt”. Tương truyền rằng đây là một hình thức sinh hoạt văn hoá dân gian đã có từ rất lâu, nhằm ôn lại quá trình chiêu mộ nghĩa sĩ, tập hợp lực lượng, rèn đúc vũ khí của Ngọc Kinh công chúa, một nữ tướng tài ba, chí dũng vẹn toàn, hưởng ứng lời kêu gọi của Hai Bà Trưng đền nợ nước, trả thù nhà, diệt giặc Tô Định những năm 40 sau Công nguyên đã từng được ghi vào chính sử.

Quang cảnh khai hội.

Truyện kể rằng Ngọc Kinh công chúa (Mỹ Tự được Vua Bà phong sau khi dẹp xong Tô Định, Trưng Trắc lên ngôi vua), khi Hai Bà Trưng dựng cờ khởi nghĩa, bà đã để các con ở lại quê, theo về với Hai Bà đánh giặc, được Hai Bà cử về quê Phù Liễn mộ quân, rèn đúc vũ khí, chuẩn bị lực lượng. Tại đây, bà đã ẩn mình dưới dạng nhà sư, tu luyện tại chùa Phù Liễn, dạy cho dân biết làm sĩ, nông, công, cổ. Bà đã dần xây dựng được lực lượng đông đảo, bao gồm những người dân Phù Liễn và các vùng xung quanh, cùng với 65 quận thành trong cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng giành độc lập.

Sau này, để tưởng nhớ công lao, nhân dân Phù Liễn đã lập Đền thờ bà và quen gọi là Đền thờ Đức Bà lưu truyền đến ngày nay. Và hàng năm cứ đến ngày 8 tháng Giêng (ngày hoá của Đức Bà), nhân dân lại tổ chức lễ hội diễn lại các tích trò xưa và trong đó, tích trò “Đúc Bụt” được đặc biệt quan tâm và không thể thiếu trong ngày lễ hội.

Để chuẩn bị cho lễ hội, thường vào trung tuần tháng Chạp ta năm trước các quan viên, bô lão trong làng đã họp bàn, quyết định tổ chức mở lễ hội, phân công công việc và chọn lựa những người trực tiếp tham gia. Trong đó, nghiêm ngặt nhất là bầu chọn ông chủ lễ, chủ trò và 3 thanh niên chọn làm Bụt.

Ngay từ sáng sớm, tất cả người dân trong làng và các vùng xung quanh đã nô nức tập hợp về khu vực sân đình làng, Ban tế làm lễ tế thân tại đình. Sau 3 tuần tế, chủ tế xin âm dương và phân công quan viên đi Đúc Bụt. Sau đó, 3 thanh niên chọn làm Bụt tự xuống ao, lấy bùn trát kín toàn thân, sau đó, quan viên sẽ dùng một chiếc chiếu cói, rồi để xòe phần dưới chụp lên đầu mỗi Bụt một chiếc riêng “Bụt” đi giữa, trên đỉnh đầu, phần chiếu buộc phía trên có đặt một bó mạ xanh, sau đó quan viên và dân làng làm lễ rước “Bụt” về đình.

Sau khi làm lễ, mọi người cùng lao vào chiếu thiêng để hy vọng rút được vài sợi chiếu, bởi theo quan niệm truyền thống, ai giành được manh chiếu sẽ mang lại may mắn cả năm và hình thức “cầu Đinh” ở lễ hội này khá điển hình.

Trong lễ hội cũng diễn ra các trò hài, các cuộc thi đấu thể thao cờ tướng nhằm rèn trí, nâng cao thể lực, sức khoẻ, tạo thêm sự vui vẻ phấn chấn trở thành bản sắc riêng của các lễ hội dân tộc.

VŨ HƯƠNG

Trả lời

Thư điện tử của bạn sẽ không được hiển thị công khai.